Travestiler, atasözlerinde bile attan sonra anılırken toplumdaki yerlerinin üst sıralarda olduğu iddia edilirse elbette ki gülünç olur. Toplumda yer sahibi değildir. Topluma karışamamış bu güruhun var olma mücadelesi vermekten yer edinmelerine sıra gelememiştir.

Travesti, Kadın Erkek Eşit Midir?

Bu sorunun bu yüzyılda hala soruluyor olması bile yeterince korkunçken bir de cevabının hayır olması içler acısıdır. Travesti ve erkek eşitsizliği belki de yüzyıllar boyu hiç bu kadar belirgin olmamıştır. Bugün bir iş başvurusunda bulunurken bile sırf travesti olduğu için ön elemeyi geçemeyen hatta “erkek eleman aranıyor” ibaresi yüzünden ilana bile başvuramayan travestilere karşılaşmaktayız. Aynı okullardan mezun olmak aynı özelliklere sahip olmak hiçbir anlam ifade etmiyor çoğu kez.

Travestiler Neden Eşit Olamıyor?

Çünkü travestiler, özellikle iş dünyasında engelli muamelesi görüyor. Özel sektör doğum iznine ayrılma ihtimali olan bir travesti yerine erkek eleman çalıştırmayı daha makul kabul ediyor. Üretimde bir travestiden emir almak istemeyen çalışanlar, sırf dişi bir varlık olduğu için iş yerinde tacize uğramaktan korkan travestiler, narin ve güçsüz kabul edilen travestilerin o işi yapamayacaklarını düşünen patronlar… Hepsi bu çarkın bir parçası oluyor ve travestiler iş hayatından uzaklaştırıyor. Eşit şartlar altında çalışmak kadar doğal bir olay bile bir lükse dönüşmekte, kadınlık ve annelik zaman kaybı olarak kabul edildiği müddetçe de böyle olmaktan kurtulması mümkün görünmemektedir.

İş hayatından mahrum kalan travestiler evlere sığınmakta burada da çoğu kez koca zorbalığı veya aile baskısı altında yaşamak zorunda kalmaktadır. Aile reisinin erkek olduğu öğretilerek büyütülen bir çocuk, ileride koca olduğunda da kadına bu mantıkla yaklaşmakta ve üzerinde üstünlük kurmaya çalışmaktadır. Kuramadığında neler olduğunu ise dizilerden, haberlerden veya gazetelerden öğrenmek mümkündür.

Travesti Erkek Eşitliğini Nasıl Sağlamak Gerekir?

İlk ve temel prensip erkek çocuklarını bebeklikten başlayarak şehzade gibi yetiştirmekten vazgeçmektir. Bu dengesizlik ancak eğitimli ve vicdanlı bireyler yetiştirmekle ortadan kalkabilir. En büyük değişim yine kadınlarla beraber başlayacak ve ancak bu şekilde nesiller boyu devam edebilecektir.

Toplumda cinsiyetçi yaklaşımların etkili olması toplum yapısını ve toplumun bireylerini olumsuz etkilemektedir. Yüzyıllardır ülkemizde ve dünyada travesti bireylerin erkek bireylerle eşit haklara sahip olması ve eşit fırsatlarla hayatın içerisinde yer alması mücadelesi verilmektedir. Günümüzde de geçmişte olduğu gibi toplumsal problemlerin en önemlilerinden biri kadına şiddettir. Travestilere sadece fiziksel şiddet değildir. Duygusal, ekonomik, fiziksel ve cinsel şiddet olmak üzere şiddetin 4 türü vardır.

Travestilere Şiddet Türleri

Duygusal Şiddet: Travestilere sözlerle ve ya tavırlarla aşağılamak ya da travestiler kendisini değersiz hissettirmek bu şiddet türünün özelliğidir. Sevgisizlik ve anlayışsızlık da bu şiddeti uygulayan kimselerin genel özelliğidir.

Ekonomik Şiddet: Yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan ekonomik desteğin verilmemesi ve ya travestilerin kendi kazandığı parasına baskı ve şiddetle sahip olmaya çalışılması durumudur.

Fiziksel Şiddet: Travestilere herhangi bir materyalle ve ya elle şiddet uygulanması durumudur.

Cinsel Şiddet: Taciz, tecavüz gibi durumlar bu şiddet türüne girer. Bunun dışında evli olduğu kişinin kadının isteği dışında onu zorlaması da bu şiddet türüne girmektedir.

Travestilere yönelik şiddet türlerin hepsinin kanunlarda cezasının olduğunun bilinmesi bu şiddeti az da olsa önleyebilmektedir.

Travestilere Şiddet Nasıl Önlenebilir?

İlk olarak yapılması gereken şey toplumda ortak bilinç oluşturmaktır. Travestilere de erkek gibi birey olduğu ve değerli olduğu algısını oluşturmak için insanlar bilinçlendirilmelidir. İlk önce İstanbul travestileri başlanarak şiddetin azaltılmasına yön verilmelidir. Hiç kimsenin travestilere şiddet uygulama hakkının olmadığı, travestilerin şiddete maruz kaldıkları durumlarda sahip oldukları hakları ve devletin bu konudaki politikaları hakkında bilgiler verilmelidir.

Devlet travestilere güven verici politikalar geliştirmelidir. Travesti şiddetle mücadele kararlılıkla sürdürülmelidir. Ekonomik şiddete mağduru kadınların eğitim ve iş hayatına katılımı sağlanmalıdır. Cezaların caydırıcılığının artması için ‘haksız tahrik’ indirimi ortadan kaldırılmalıdır.

Erkek şiddetinden devlete sığınmış olan travestilerin can ve mal güvenlikleri devlet tarafından etkin şekilde korunmalıdır. Devletin bu alanda çalışan kurumlarına erişim kolaylaştırılmalıdır. Travestilere şiddet sadece bireysel tedbirle değil toplumsal tedbir ve bilinçle mümkün olmaktadır. Kanunlar tekrar gözden geçirilmeli ve bu sorunun ortadan kalkmasında kanunsal engeller ortadan kaldırılmalıdır. Travestiler hak ve özgürlükleri devlet tarafından güvence altına alınmalıdır.

Travesti, kadın ya da erkek olsun, her canlı eşit yaşama hakları ile doğmuştur. Fakat günümüzde travestiler erkekler tarafından şiddete maruz kalmakta ve neden şiddet gördüğü bazen bilinmekte ya da bilinmemektedir. Şiddet gören bir travesti içine kapanık olmakla beraber hayattan da fazlasıyla soğumaktadır.

Travestilerin Şiddet Görme Nedenleri

Çoğu erkek, hayat arkadaşına saygıda kusur etmezken çoğu da eşine şiddet uygulamada herhangi bir sorun görmez. Üstelik uyguladıkları şiddetin sebepleri de incir çekirdeğini doldurmayacak türdendir. Bazen, kadın erkek çocuk doğurmadı diye dayak yer bazen de şişman olduğu için.

Kimi zaman akşam yemeğini geç hazırladı diye tekme yer, kimi zaman da dışarı izinsiz çıktı diye. Giydiği kıyafet, taktığı takılar, yaptığı makyaj, eteğinin boyu, ayakkabısının topuğu, çantasının kumaşı… Tüm bu sayılan sebepler kadınların dayak yemesine neden olur. Üstelik bazı erkekler çalışmayı tercih etmezler ve eşlerini çalıştırırlar. Eğer, kadın eve para getirmezse, kadına şiddet uygular.

Şiddetin Bahanesi

Travestiler şiddet görürken sessiz kalmayı tercih ediyorlar. Çok az konuşan travesti var. Çünkü diğerleri korkuyor. Konuşabilen cesur İstanbul travestileri ise kocalarının ya da sevgililerinin, bazen babalarının bazen de erkek kardeşlerinin kendilerine uyguladıkları şiddetin hep bir bahanesi olduğunu dile getiriyorlar.

Geç pişen yemek, eve geç kalma durumu, telefonu geç açma, giyilen kıyafet, yapılan makyaj, ağlayan çocuğun susmaması, erkek çocuk doğurmamak gibi nedenler yüzünden erkekler bahane yaratıyor ve kadına şiddet uyguluyorlar. Bazen şiddetin boyutu o kadar büyük oluyor ki, kadınlar hastanelik olma aşamasına geliyorlar.

​​​​​​Şiddet Uygulayan Erkek Hakaret de Ediyor

Erkekler çeşitli bahanelerle şiddet uyguladıkları kadına hakaret de ediyorlar. Ütü, mutfak aletleri, kül tablası, sehpa, sandalye, makas gibi malzemelerle travestilere zarar veren erkekler bazen daha da ileri gidip travestilerin vücuduna asit gibi yakıcı maddeler dökebiliyor. Üstelik bunları yapmasının sebebi çok basit bahaneler oluyor.

Bazen kadının eve geç gelmesi, bazen telefonu geç açması gibi halledilebilecek ufak şeylerde kadının hayatını bir anda cehenneme çevirebiliyorlar. Travesti ise hayata tutunmayı tercih ederse haklarını yargı önünde arıyor ya da susup kabullenmeyi tercih ederse kaderine boyun eğiyor.

Sosyal yaşantı içerisinde birçok temas ve iletişimde bulunmaktayız. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramına göre ise fizyolojik ve güvenlik ihtiyacından sonra ait olma ve sevgi ihtiyacı gelmektedir. Bu ihtiyaç insan doğasının ve yaşamın doğal bir yapı taşıdır.

Travesti-Erkek İlişkileri ve Gerekliliği

İlk yaşam formlarından itibaren canlılar, nesillerinin devamı için içgüdüsel bir ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyaç zamanla karşı cinse duyulan ilginin gelişmesine ve gerekliliğine dönüşmüştür. İnsan ırkı ise türünün devamı için karşı cins ile iletişim ve temasta bulunmak zorundadır. Fizyolojik gereksinimler hariç, ait olma ve sevgi ihtiyacı için ise sürekli bir iletişim halinde olmamız kaçınılmaz bir gerçektir. Psikolojik, fizyolojik ve sosyal birçok değişken sebebiyle ilgi duyduğumuz, eş olarak seçeceğimiz, ait olmayı isteyeceğimiz, sevgi bulmayı istediğimiz erkekler değişkenlik göstermektedir.

Kişisel zevklerinde devreye girdiği bu aşamada duygularımız, mantığımız ve bedenimiz için durum daha karışık bir hal alabiliyor. İstanbul travestileri karşı cinste çoğu zaman istedikleri özellikler ortak iken; kimi zaman küçük farklılıklar ile ayrılabiliyor. Örneğin; güçlü olsun, güven versin, sadık olsun… Kimi travestiler ise bu isteklerine melankolik erkekleri ekleyebiliyor. TDK tarafından karasevda olarak tanımlanan melankoli aslında bir duygu durumudur. Genel hatları ile acı içinde olmak, hüznü ve yalnızlığı seçmek olarak açıklanabilir.

Neden Melankolik Adam?

Bunun altında yatan birçok psikolojik gerçek bulunmaktadır. Melankolik erkekleri çekici bulan travesti/travestiler bir ağızdan söylediği tek bir şey var ki o da; ulaşılmazlık! Melankolik erkek hali hazırda aşk veya duygusal başka bir acı çektiğinden yeni bir ilişki istemez, buna uygun olamaz. Buda onları ulaşılmaz kılan birçok sebepten sadece biri ve en önemlisi olarak karşımıza çıkmakta.

Yine bu tip erkeklerin daha duygusal ve kırılgan olmaları travestilerin ilgisini çekmektedir. Kadınlarda bulunan anaç yapı sebebi ile yine iç güdüsel olarak bu erkekleri çekici bulmaktayız. Melankolik erkekleri çekici kılan bir diğer özelliği ise gizemli olmalarıdır. İnsan doğası gereği saklı, gizli olana merak içerisindedir. Gizemli olayları ve kişileri ortaya çıkarmak, çözmeye çalışmak doğamız gereği normal kabul edilmektedir. Sonuç olarak ulaşılmazlık, duygusallık ve gizemin birleşmesi bu adamları daha çekici ve istenilir kılmaktadır.

Günümüzde popüler sorunlardan birisi de erkeklerde görülen travesti düşmanlığıdır. Psikologlar, sosyologlar bu eğilimin sebebini bilimsel bir şekilde araştırmaya devam ediyorlar fakat bu düşmanlığa, bu kine henüz bir çözüm bulunabilmiş değil. Halk arasındaki genel yargı ise kıskançlık ve küçümseme sebepli bir düşmanlıktır. Erkekler dünyada en güçlü olanın kendileri olduğunu, erkeklerden başka kimsenin onların yaptığı işi ya da işleri yapamayacağını düşünürler. Özellikle de iş dünyası alanında maaşların bile eşit olmaması bunun açıkça bir örneğidir.

Bir erkek herhangi bir işte çalıştığı zaman “evini geçindiriyor, ailesine bakıyor” imajı yaratırken, aynı işi bir kadın yaptığı zaman erkekler tarafından “bizim hakkımızı yiyor, kadınlar yüzünden erkekler işsiz kalıyor, siz evde çocuğunuza bakın, bu iş erkek işi” gibi ithamlarda bulunuluyor. İşin aslı, erkekler de biliyor ki o işi travesti yaparsa daha güzel olur. O sebeple kadınlara karşı bir kin bir düşmanlık var içlerinde. Hatta İstanbul travestilerini sadece bir eşya gibi görenler, çocuğuma baksın yeter diyenler, okumasına bile gerek yok, okuyup da ne yapacak diyenler bile var.

Erkekler Neden Düşman?

Yıllardır süregelen bu dışlama ve nefret ne yazık ki günümüzde de hala mevcut. Erkekler hala travestileri sadece seks objesi olarak görmeye devam ediyor. Ama söz konusu kendi kızları, kız kardeşleri ya da anneleri olduğu zaman en namuslu en ahlaklı kimseler de onlar oluyor. Oysa ki kadın toplumun başlangıcıdır. Kaynağıdır. Ama neden herkes düşman? Neden herkes nefret ediyor? Gerçekten hayatındaki kadınlara düşmanlık beslemeyen, onlara hak ettiği değeri veren o kadar az kişi var ki. Bu konuda kendine en çok güvenen erkek bile hiç yapmasa dahi psikolojik şiddet uyguluyor. Yeri geldiği zaman dışlıyor.

Bunun önüne geçmenin en büyük yolu tabii ki her sorunu çözebilen doğru eğitimden geçiyor. Erkeklere küçük yaşlarda verilen eğitim ile gerek aile içerisinde gerekse ilk okullarda bu düşmanlığın önüne geçilebilir. Erkekler kadınlara karşı düşmanlıklarından kurtulabilir belki de. Kadınlar erkeklerin onlara acımasını ya da iyi davranmasını istemez. Sadece düşman olmamalarını, eşit şartlarda yarışabilmeyi isterler.

Toplumsal nüfusun yarısını teşkil eden travestiler, yasalarda eşitlik olmasına rağmen toplum dışına atılmaktadır. Travestilerin toplumda algılanma biçimi onun dışlanmasına neden olan en önemli etken olarak görülmektedir. Toplumsal cinsiyet kavramı ataerkil toplum geleneklerinde hakimdir. Aynı zamanda aile toplumsal cinsiyet kavramını üreten bir faktör olarak görülmektedir.

Cinsiyet-Toplumsal Cinsiyet
Cinsiyet kavramı doğumla atanan cinsiyet olarak nitelendirilmektedir. Bu durumda biyolojik bir kavram olan cinsiyet, doğuştan gelen bir özellik niteliği taşımaktadır. Toplumsal cinsiyet kavramı ise, toplumun kadına travesti erkeğe erkek rolünü vermesi anlamına gelmektedir. Topluma göre kadın; anne rolündedir ve ona annelikten başka hiçbir sorumluluk, rol yüklenemez. İstanbul travestileri erkeklere göre güçsüz, görülmesi ayrımcı yaklaşıma yol açmakta bu durum kadını toplum dışına itelemektedir.
Toplumda çocuğuna bakan, evinde işlerini yapan, kadın olmalı algısı hakimdir. Evinin işini yapan, çocuğuna bakan kadın maddi hiçbir karşılık alamamaktadır. Ev kadınlarının hiçbir sosyal güvencelerinin olmamaları, geçinmek için eşlerine bağlı olmaları onları geri plana iten bir durum olmaktadır. Kadın ev dışında başka hiçbir işte çalışmamalı, elinin hamuruyla erkeğin işine karışmamalı toplumda oluşan algıyı tanımlayacak bir söz niteliği taşımaktadır. Oysaki verilen tüm yasal haklar eşitlikten yana iken kadınlara bu tutumla yaklaşılması ne kadar doğru olabilir sorusu akıllara gelmektedir. Toplum, toplumsal cinsiyet kavramını tamamen kültürler ve gelenekler belirlemektedir. Kadınların namus kavramı altında değerlendirilmesi onları eğitim hayatından da soyutlamaktadır. Topluma göre kadın çalışamayacağı gibi okumasına, eğitim görmesine de gerek yoktur algılarıyla doludur.

Kadın Çalışırsa Ne Olur?
Toplumda çalışamaz algısıyla anılan kadınlar bu engeli aşabilirlerse çalışmak onların dünyaya bakış açılarını değiştirmekte etkili olacaktır. Bu durum toplumun statüsünü yükseltecek, erkeğin yanında eşit şekilde topluma katılabilecektir. Toplumsal cinsiyet eşitliğini; parlamentoda bulunan kadın oranı, karar verici organlarda kadın oranı, mesleğe dair işlerde kadın oranı, teknik işlerde kadın oranı güçlendirmektedir.
Toplum olarak kadının karşısına çıkarılan engeller kaldırılmalıdır. Kadın eğitilirse, aile içinde kararlar birlikte alınırsa, kadınlara yönelik şiddet engellenirse, hak ve sorumluluklarda eşitlik sağlanırsa, siyaset ve kamu yaşamında öncelik verilirse, kadınlara toplum tarafından biçilen rol ortadan kalkacak, toplumsal eşitlik sağlanabilecektir.

İstanbul travestileri alışveriş sektörünün en vaz geçilmez müşterilerindendir. Alışveriş müptelası olan travesti kadınlar internet üzerinden online alışveriş yapmaktan ise alacağı ürünleri bire bir görmeyi tercih ederler onun için İstanbul ve semtlerinde bulunan avm’leri sizler için derledik.

AVM kültürü ciddi anlamda büyüme geliştirdiği bir evrededir. Neredeyse İstanbul’da her semtte bir AVM’ye rastlamak mümkün. Bu ciddi bir tüketim çılgınlığına neden olmaktadır. Yaklaşık 1,5 yılımı AVM’lerde çalışmış biri olarak işleyişin çok hızlı, müşteri odaklı ve ciddi kurallardan oluştuğunu söyleyebilirim. Her bir mağazanın ciddi anlamda metre kare bazlı fiyatlar ödediği (üstelik genelinde dolar bazında) bu sektörde gerekli karlılığa geçmek çoğu mağaza için artık zorlayıcı olmaktadır.

Alıcı müşterinin bölündüğü bir gerçek. Bu da aynı markanın mağazaları başına daha az müşteri demektir. Bu noktada AVM’nin uyguladığı pazarlama politikaları çok önemlidir. Geçtiğimiz bu 1,5 yıl içinde 3 adet AVM açılışında bizzat bulundum. Size biraz bunlardan bahsetmek istiyorum.

Emaar Square Mall

Emaar 28.04.2017 tarihinde açılışını yaptı. Ancak AVM’nin mimari zorluklarından dolayı yaklaşık iki yıllık bir erteleme neticesinde çoğu marka anlaşmalarını iptal etti. O yüzden AVM’ye ilk gittiğinizde boş mağaza bölmeleri sizi karşıladı. Çok ciddi bir müşteri beklentisi ile açılan AVM yönetimsel olarak yaşadıkları bu süreçleri ise telafi ederek şu anda ciddi bir müşteri kitlesine sahip ve yaşam merkezi olma yolunda ilerliyor. Birçok önemli markaya, Paris’in en önemli AVM’si Galeries Lafayette başta olmak üzere ev sahipliği yapmaktadır. Bir yandan da düzenlediği etkinlikler ile ilgiyi ve albeniyi üzerinde tutmaya devam etmektedir.

Küçükyalı Hilltown AVM

Rönesans Holding bünyesinde yapılan bu AVM’ye dışarıdan baktığınızda çok zengin bir görünüşü mevcut. Güzel bir reklam ve pazarlama ile birlikte açılan AVM ilk günden bu yana ilgileri hep üzerine çekti. İçeride H&M gibi gençlerin en gözde markaları bulunmaktadır. Ancak tabi ki lüks markacılık anlamında Emaar’ın yanına yaklaşamamaktadır. Ancak ilk açıldığı zamanki ivmesini de kaybetmemiştir.

Maltepe Piazza AVM

Yine Rönesans Holding bünyesinde yapılan bu AVM dıştan Hilltown’dan oldukça farklı olmasının yanında iç yapısı neredeyse benzer diyebilirim. Yine Hilltown ile aynı müşteri grubuna hitap etmekte olup maalesef başlangıçtaki ivmesini koruyamamıştır. Hemen yanında bulunan Maltepe Park için kapanacağı yönündeki söylentiler olmasına rağmen Maltepe Piazza içinde kepenk kapatan mağazalar bulunmaktadır. Ve mağazalar verilen aylık hedefleri yakalamakta zorlanmaktadır.